Boekhoudkundige en financiële terminologie

Lexicon

Ambtshalve ontheffing

Ambtshalve ontheffing is een beslissing die resulteert in een terugbetaling van de belastingen die teveel zijn betaald. Ambtshalve ontheffing kan gevorderd worden door de belastingplichtige tot 5 jaar na de beslissing. De ontheffing kan wel slechts gevraagd worden in specifieke gevallen. Dit is het geval als er sprake is van overbelasting ten gevolge van nieuwe feiten, een dubbele belasting of een materiële vergissing.

Anciënniteitspremie

Een anciënniteitspremie is een bedrag dat bij het loon wordt gevoegd en strekt tot beloning van trouw personeel. Hoe langer eenzelfde persoon in eenzelfde onderneming werkt, hoe hoger deze anciënniteitspremie. De anciënniteitspremie heeft als voordeel, onder bepaalde voorwaarden, belastingvrij te zijn in hoofde van de werknemer en aftrekbaar te zijn in hoofde van de werkgever.

Anciënniteitspremie (kost)

Zie anciënniteitspremie

Annaliteitsprincipe

Plicht voor de uitvoerende macht (regering) om elk jaar opnieuw aan de wetgevende macht (parlement) de toelating te vragen om belastingen te mogen heffen volgens de bestaande fiscale wetgeving.

Anti-channelingbepaling

De anti-channelingbepaling is een bepaling in het Wetboek Inkomstenbelastingen die stelt geen rekening te houden met inkomsten van schuldvorderingen en leningen, wanneer de schuldeiser in eigen naam de verrichting heeft gedaan voor een ander, waarbij de ander deze schuldeiser heeft voorzien van de nodige middelen of de schuldeiser (een deel van) het risico draagt.

Anticipatieve heffing

Een anticipatieve heffing is een eenmalige heffing op het opgebouwde kapitaal door middel van pensioensparen. De anticipatieve heffing heeft een bevrijdende werking, waardoor er geen aanvullende belasting verschuldigd is. Dit is belangrijk voor KMO’s in het kader van hun langetermijnsparen.

Anticipatieve RV

Zie anticipatieve heffing

Antidumpingheffingen

Een antidumpingheffing is een beschermende maatregel, waarbij een interne onderneming beschermd wordt tegen oneerlijke concurrentie. Een antidumpingheffing wordt meer bepaald opgelegd als goederen in de lidstaat van bestemming goedkoper worden verkocht dan de prijs die de exporterende lidstaat hanteert in zijn eigen lidstaat, of de goederen goedkoper wordt verkocht dan de productieprijs.

Antiforestalling

Antiforestalling is een maatregel ingevoerd om belastingontwijking tegen te gaan door tabakfabrikanten. Tabakfabrikanten betalen accijnzen via fiscale kentekens die op voorhand dienen te worden aangekocht. Als het echter duidelijk is dat een accijnsverhoging in aantocht is, dan kopen veel fabrikanten vlug nog kentekens aan de “lage” accijnzen. Dit heeft tot gevolg dat de schatkist minder int en de antiforestalling is dus bedoeld om deze tacktiek tegen te gaan.

Antigoon-doctrine

De Antigoon-doctrine is een in de rechtspraak ontwikkelde doctrine in verband met het gebruik en de toelaatbaarheid van onrechtmatig verkregen bewijs. Deze doctrine is nu in het Wetboek van Strafvordering verankerd.

Antimisbruikbepaling

Deze bepaling laat de fiscus toe om een “rechtshandeling” of het “geheel van rechtshandelingen dat een zelfde verrichting tot stand brengt” niet aan zich te laten tegenwerpen wanneer er sprake is van fiscaal misbruik. Dit is het geval wanneer de belastingplichtige via door hem gestelde rechtshandeling(en) een fiscaal voordeel bekomt in strijd met het doel van de fiscale bepaling. Indien de belastingplichtige evenwel andere motieven dan het ontwijken van inkomstenbelastingen kan inroepen voor deze rechtshandeling(en), dan kunnen deze alsnog worden tegengeworpen aan de fiscus.

Antimisbruikbepaling (art. 183bis WIB92)

De antimisbruikbepaling vervat in art 183bis WIB92 is een specifieke bepaling van toepassing op fusies en splitsingen. Het is een voorwaarde om te genieten van een vrijstelling in de vennootschapsbelasting van de fusie of splitsing en bepaalt dat de fusie of splitsing niet tot doel mag hebben de fiscale regels te ontwijken of te ontduiken.

Antimisbruikbepaling (art. 203 WIB92)

De antimisbruikbepaling vervat in art 203 WIB92 is een specifieke bepaling van toepassing op de zetelverplaatsing van een vennootschap. Meer bepaald zorgt de antimisbruikbepaling ervoor dat inkomsten niet aftrekbaar zijn als deze worden verleend door een vennootschap die in het buitenland een duidelijk gunstiger fiscaal regime heeft dan in België.

Antimisbruikbepaling (NIA)

De antimisbruikbepaling bij de notoniele interestaftrek is dezelfde als de algemene antimisbruikbepaling opgenomen in het wetboek inkomstenbelastingen. De antimisbruikbepaling zorgt ervoor dat een kwalificatie gegeven door partijen aan een akte niet door de administratie dient aanvaard te worden, indien deze kwalificatie enkel dient om belastingen te vermijden.

Antiquiteiten

Een antiquiteit is een voorwerp uit de oude tijd, met een historische waarde.

Antiwitwaswetgeving

Antiwitwaswetgeving is wetgeving die dient om het witwassen van geld tegen te gaan en is de Belgische omzetting van een Europese richtlijn.

ARAB-kostenvergoeding

ARAB-kostenvergoeding is een kostenvergoeding voorzien in het Algemeen Reglement voor Arbeidsbescherming en zorgt ervoor dat ook personen die niet op de bedrijfszetel werken (maar bijvoorbeeld bij iemand thuis of op openbare plaatsen), niet hoeven te betalen voor toiletbezoeken, drankjes en dergelijke.

Arbeidsongeschiktheid (werkgeversbijdragen)

De arbeidsongeschiktheid is het niet in staat zijn om zijn beroep uit te oefenen. Deze ongeschiktheid kan tijdelijk of blijvend, volledig of gedeeltelijk zijn.

Arbeidsongeval

Een arbeidsongeval is elk ongeval dat een werknemer tijdens en door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst overkomt, en dat een letsel veroorzaakt.

Arbitrage (KI)

De belastingplichtige heeft de mogelijkheid bezwaar in te dienen tegen een betekend kadastraal inkomen. De arbitrage kan gevoerd worden door één of drie scheidsrechters gekozen in gemeen overleg tussen de belastingplichtige en de administratie of door de vrederechter in geval van onenigheid.

Architect (baten)

De inkomsten van architecten worden fiscaal aanzien als baten.

Architectenkosten

Architectenkosten zijn die kosten die verbonden zijn aan het inhuren van een architect. Een lening voor architectenkosten wordt onder welbepaalde voorwaarden door de administratie aanvaardt voor de berekening van de woonbonus.

Arm’s length-principe

Verbonden vennootschappen moeten hun verrichtingen uitvoeren aan voorwaarden die als normaal geacht worden op de economische markt bij gebreke waaraan één en ander als een loutere verschuiving of vermindering van de belastbare grondslag zou worden aanzien.

Artiest

Een artiest is een beroep waarbij iemand zijn talenten als kunstenaar gebruikt om publiekelijk in eigen persoon op te treden. De forfaitaire onkostenvergoeding toegekend aan een artiest is vrijgesteld in de personenbelasting ten belope van € 2.444,21 (2015).

Asbestslachtoffer

Een asbestslachtoffer is een slachtoffer van asbest. Dit is een stof voornamelijk bestaande uit silicaten die ernstige ziektes kunnen veroorzaken. De vergoedingen verkregen als asbestslachtoffer zijn niet belastbaar in de inkomstenbelasting.

Attractiebeginsel

Het attractiebeginsel is het principe volgens dewelke elke beloning verkregen door een bedrijfsleider van zijn vennootschap aanzien wordt als bezoldigingen van bedrijfsleiders.

Auteursrecht (RI)

Het auteursrecht is een beschermende maatregel volgens dewelke een persoon die kunst, wetenschap of een werk van letterkunde heeft gecreeërd, het exclusieve recht krijgt deze te verspreiden met naleving van de wettelijke bepalingen. Het Belgisch fiscaal recht kent een gunstregime voor auteursrechten, waarbij een deel forfaitair belast wordt als roerend inkomen.

Authorised Economic Operator (AEO) (Geautoriseerde Marktdeelnemer)

Zie AEO

Auto’s voor dubbel gebruik (BIV)

Auto’s voor dubbel gebruik worden getroffen door een belasting op de inverkeerstelling. Auto’s voor dubbel gebruik zijn die auto’s die zowel ontworpen zijn om personen te vervoeren als om zaken te vervoeren. Hier worden vooral de stationwagons of breaks bedoeld.

Auto’s voor dubbel gebruik (kost)

Auto’s voor dubbel gebruik brengen kosten met zich mee, die slechts voor 75% aftrekbaar zijn, behoudens uitzonderingen.

Auto’s voor dubbel gebruik (verkeersbelasting)

Auto’s voor dubbel gebruik zijn onder bepaalde voorwaarden eveneens onderworpen aan een verkeersbelasting, indien het voertuig zich beweegt over de openbare wegen in België.

Autokosten

Autokosten zijn kosten verbonden aan het hebben van een auto en zijn bijvoorbeeld de kosten van een verzekeringspremie en de brandstofkosten. Deze autokosten zijn slechts aftrekbaar indien een band met de beroepswerkzaamheid wordt bewezen.

Autokosten (kost)

Zie autokosten

Automaten

Automaten zijn machines die uit zichzelf bepaalde handelingen kunnen verichten, waarbij gedacht kan worden aan bankautomaten en zelfbedieningsbrandstofpompen met automatische betaling. Deze automaten zijn onderworpen aan een belasting om het aantal automaten af te raden en het aantal personeelsleden te bevorderen.

Automatische gegevensuitwisseling

De automatische gegevensuitwisseling is een systeem waarbij gegevens automatisch, dit is zonder dat de persoon iets doet, worden uitgewisseld. De automatische gegevensuitwisseling is in het fiscaal recht vooral van belang in het kader van de internationale samenwerking met het buitenland.

Automatische indexering

De automatische indexering is de jaarlijkse aanpassing van bepaalde waarden (belastingvrije sommen, inkomstenschijven, verminderingen…), zonder ingrijpen van de mens, aan het indexcijfer van de consumptieprijzen.

Automatische ontspanningstoestellen

Een automatisch ontspanningstoestel is een toestel onderworpen aan een bijzondere jaarlijkse forfaitaire belasting indien het voldoet aan vier voorwaarden. Zo dient het een toestel te zijn met een mechanisch, elektrisch of elektronisch onderdeel, die bedoeld is ter ontspanning, die begint te werken bij het inwerpen van muntstuk, penning of ander middel en gevestigd is op een al dan niet voor het publiek toegankelijke plaats.

B2C-diensten

B2C-diensten staat voor business to consumer en zijn diensten door een belastingplichtige verleend aan een consument. Het onderscheid met de B2B-diensten is van belang om de plaats vast te stellen waar btw verschuldigd zal zijn. Meer bepaald is de plaats van de dienst de plaats waar de verrichter van de dienst is gevestigd.

Back-to-back-leningen

Back-to-back leningen zijn leningen aangegaan bij een rechtspersoon, waarbij zekerheden worden gegeven aan die rechtspersoon met als bedoeling deze zekerheden later opnieuw in het land van oorsprong te integreren, waardoor de belastingplichtige eigenlijk aan zichzelf leent.

Baggersector (BV)

De baggersector is de sector van het baggeren, zijnde het opzuigen van slijk en modder uit sloten, grachten, zeeën… De baggersector is in het fiscaal recht van belang gezien de vrijstelling van de doorstortplicht van de bedrijfsvoorheffing bij tewerkstelling van communautaire zeelieden.