De notie van vruchtgebruik (en naakte eigendom) is reeds sinds de Code Civil van Napoleon in ons land ingeburgerd. Vruchtgebruik (in het Latijn ‘usus’: gebruik en ‘fructus’: de vruchten) is het recht om een goed te gebruiken en de vruchten ervan (zowel m.b.t roerende als onroerende goederen) te ontvangen.
Wat houdt een recht van vruchtgebruik in?
Als vruchtgebruiker van een onroerend goed heeft u tijdelijk het recht op het gebruik en het genot van het goed in kwestie. Op het einde van de looptijd van het vruchtgebruik dient het onroerend goed aan de blote eigenaar te worden teruggegeven. Vaak ontstond er op fiscaal vlak discussie inzake werkzaamheden die aan het onroerend goed moesten worden voorzien . Welke werkzaamheden moet de vruchtgebruiker vergoeden? En welke werkzaamheden vallen ten laste van de naakte eigenaar?
Welke werkzaamheden ten laste van wie?
Tot voor kort bleek duidelijk dat de naakte eigenaar alle zogenaamde grove herstellingen diende uit te voeren. Grove herstellingen zijn bijvoorbeeld werken aan het dak, isolatiewerken, het wegnemen van muren en gewelven. Vaak is dit een feitenkwestie. Alle onderhouds- en verbeteringswerken vielen dan typisch ten laste van de vruchtgebruiker.
Het nieuwe goederenrecht, dat sinds 1 september 2021 in werking is getreden, heeft hier toch één en ander aan gewijzigd. De wetgever wou evenwel vermijden dat de blote eigenaar alleen de financiële lasten van deze werken zou moeten dragen. De naakte eigenaar kan nu namelijk van de vruchtgebruiker eisen dat hij/zij bijdraagt in de kosten van de grove herstellingen.
Deze kosten worden dan verdeeld volgens de verhouding van de waarde van het vruchtgebruik ten opzichte van de waarde van de volle eigendom, berekend volgens de burgerlijke tabellen die jaarlijks in het Belgisch Staatsblad verschijnen. Met andere woorden, hoe ouder de vruchtgebruiker, hoe groter het aandeel van de blote eigenaar in de kosten van de grove herstellingen. Dit moet men contractueel vastleggen. Een incorrecte toepassing kan nog steeds kwalijke fiscale gevolgen hebben.
Dergelijke nieuwigheden openen, althans op burgerrechtelijk vlak, enkele nieuwe mogelijkheden. Denken we maar aan een context waarin u privé als naakte eigenaar optreedt en uw vennootschap als vruchtgebruiker. De vraag is uiteraard of ook de fiscus zich hiernaar zal schikken. Een goed onderbouwd dossier blijft in elk geval cruciaal. Bij vragen kunt u ons steeds contacteren!