Schenking tussen echtgenoten: flexibele vorm van successieplanning


Bent u op zoek naar een effectieve manier om uw vermogen te plannen voor de toekomst? Vraagt u zich af hoe schenkingen tussen echtgenoten kunnen bijdragen aan een flexibele successiestrategie? Lees verder voor inzichten in deze aanpak voor successieplanning.

Bij het overwegen van successieplanning, wordt in de eerste plaats gedacht aan het overdragen van vermogen naar de kinderen (en/of kleinkinderen). Indien deze nog te jong te zijn, is het mogelijk dat u het nog niet opportuun vindt om reeds aan hen te schenken aangezien een schenking, behoudens in specifieke gevallen, immers in principe onherroepbaar is.

Om te vermijden dat uw vermogen bij een eventueel overlijden aan erfbelasting zou worden onderworpen, kan een schenking tussen echtgenoten in dergelijk geval een oplossing bieden. Dergelijke bescherming biedt enerzijds immers een bescherming naar de langstlevende partner en biedt anderzijds ook een grote flexibiliteit voor uzelf.

De voorwaarde

Let wel, een schenking tussen echtgenoten is enkel mogelijk voor goederen die behoren tot het eigen vermogen van de echtgenoten. Voor echtgenoten gehuwd onder een stelsel van scheiding van goederen is dit in principe geen probleem. Voor echtgenoten gehuwd onder het wettelijk stelsel zal afgetoetst dienen te worden of het vermogen dat u wenst te schenken tot het eigen vermogen van de betreffende echtgenoot behoort.

Schenkbelasting en erfbelasting

Een schenking tussen echtgenoten is vooral aangewezen bij roerende goederen aangezien de schenkbelasting bij onroerende goederen immers progressief is en kan oplopen tot 27% (in het Vlaamse gewest). Roerende goederen kunnen tussen echtgenoten evenwel geschonken worden aan het tarief van 3%. Betreft het een effectenportefeuille of liquiditeiten, dan heeft u zelfs de mogelijkheid om deze met een bankgift te schenken zonder betaling van schenkbelasting. In dit geval zal er wel een risicoperiode van 3 jaar lopen vanaf de datum van schenking. Overlijdt de echtgenoot die geschonken heeft binnen deze periode en werd de schenking niet geregistreerd, dan zal alsnog erfbelasting verschuldigd zijn. Na afloop van deze driejarige periode is dit evenwel niet langer het geval.

Herroepbaar

Het bijzondere aan een schenking tussen echtgenoten die buiten het huwelijkscontract gebeurd is dat zij in principe steeds herroepbaar is. Het principe van de onherroepbaarheid van een schenking is hier dus niet van toepassing. Bovendien dient de echtgenoot die de schenking herroept, deze herroeping niet te motiveren en is deze ook niet onderworpen aan bepaalde vormvereisten. Het recht tot herroeping is van openbare orde waardoor het zelfs niet mogelijk is om daar afstand van te doen.

Overlijdt de echtgenoot aan wie de schenking werd gedaan, dan kan de echtgenoot die de schenking gedaan heeft deze herroepen. Hierdoor wordt de schenking geacht niet plaats te hebben gehad, en zullen de geschonken tegoeden niet in de nalatenschap vallen waardoor geen erfbelasting zal verschuldigd zijn. Het is evenwel niet enkel in geval van overlijden dat de schenking kan herroepen worden, dit is bijvoorbeeld ook mogelijk in geval van echtscheiding of wanneer de kinderen ouder zijn en aan hen kan geschonken worden.

Conclusie

Een schenking tussen echtgenoten is dus een flexibele vorm van successieplanning. Door het vermogen reeds te schenken vermijdt u immers enerzijds dat uw partner of uw kinderen bij uw overlijden erfbelasting zouden verschuldigd zijn (eventueel mits het respecteren van een risicoperiode van 3 jaar) en is uw partner tevens beschermd. Anderzijds heeft u de mogelijkheid om de schenking op elk ogenblik te herroepen zonder dat u hiervoor een motivering dient te geven.

Successieplanning is uiteraard maatwerk en zal verschillen naargelang de situatie en de samenstelling van het vermogen. Ook u en uw dierbaren verdienen een op maat gemaakte successieplanning, teneinde bij uw overlijden niet voor verrassingen te staan. Heeft u hier vragen over? Onze expert bekijkt dit graag samen met u!

Het Flamée en Partners team

Inbreng ten behoeve van een derde als alternatieve fiscaalvriendelijke schenking

We hadden het in één van onze vorige webinars over waarom schenken goedkoper is dan erven. Omwille van de afschaffing van de zgn. kaasroute, waarbij bijv. aandelen zonder schenkbelasting konden worden geschonken voor een Nederlandse notaris, zijn specialisten recentelijk op zoek gegaan naar alternatieve manieren om bepaalde zaken op een fiscaalvriendelijke manier te gaan schenken. Hiertoe zijn heel wat mogelijkheden voorhanden, doch zijn er heel wat die op heden nog geen 100% rechtszekerheid kunnen bieden. Een techniek die op heden de nodige populariteit geniet is die van de zogenaamde ‘inbreng ten behoeve van een derde’. Wat houdt deze techniek exact in? En is deze techniek eventueel voor u van toepassing?

Werkwijze

De inbreng ten behoeve van een derde houdt in dat goederen, die u wenst toe te bedelen aan een bepaalde begiftigde, ingebracht worden in een vennootschap. De uitgegeven aandelen van voornoemde vennootschap kunnen ingeschreven worden op naam van een andere persoon dan de inbrenger (in casu de begiftigde). Vandaar de benaming ‘inbreng ten behoeve van een derde’.

Het vennootschapsrecht maakt geen melding dat zulke inbreng ten behoeve van een derde verboden is. Het is desalniettemin van cruciaal belang dat de verrichting als een ‘onrechtstreekse’ schenking kwalificeert. Een onrechtstreekse schenking is een schenking via een neutrale handeling zoals een overschrijving. Net als bij een handgift dient er op een onrechtstreekse schenking geen schenkbelasting te worden betaald. Omwille van dit feit moet er, net zoals bij een bankgift, een ‘pacte adjoint’ worden opgesteld. Dit is een overeenkomst tussen de schenker en de begiftigde die opgesteld wordt nadat de inbreng in de vennootschap gebeurd is. In dit pacte adjoint wordt de neutrale handeling, de inbreng van goederen in de vennootschap, als onrechtstreekse schenking gekwalificeerd en kunnen voorwaarden en lasten aan de schenking gekoppeld worden, zoals een conventioneel beding van terugkeer.

Aandachtspunt

In vele vennootschapsvormen dient een inbreng per definitie per notariële akte te geschieden. Dit maakt dat niet iedere vennootschapsvorm geschikt is voor het toepassen van bovenstaande techniek. De maatschap is in deze de vennootschapsvorm die het meest courant wordt gehanteerd. Bij een maatschap kunnen goederen namelijk ingebracht worden op onderhandse wijze. Bij een maatschap is het daarenboven mogelijk voor de schenker om (bijna) volledige controle te behouden over de ingebrachte goederen.

Los van het feit dat de Vlaamse Belastingdienst in se geen negatieve gevolgen verbindt aan de inbreng in een maatschap ten behoeve van een derde bij wijze van onrechtstreekse schenking, kan ze nog steeds van mening zijn dat de controle die de schenker kan blijven behouden na de inbreng in die mate verregaand is, dat ze de inbreng herkwalificeert als een schenking onder opschortende voorwaarde. Wordt hoe dan ook vervolgd..

Heeft u hier reeds vragen over? Aarzel dan niet ons te contacteren via ward@flamee.be . Wij helpen u graag verder bij het optimaliseren van uw successie- en vermogensplanning.

Het Flamée & Partners Kenniscentrum

De bankgift – documentatie van essentieel belang

Er vallen tal van redenen te bedenken waarom u zou beslissen een som geld over te maken aan uw kinderen, partner of andere begunstigden. Gelet op het huidig economisch klimaat kan een financieel duwtje in de rug soms net wat meer ademruimte verschaffen. Ook in het kader van successieplanning kan dit een handige tool zijn. Ondanks dat de methodiek eenvoudig lijkt, zijn er toch een aantal zaken waar u rekening mee moet houden. Zodoende komt geen van de partijen in een later stadium voor onaangename verrassingen te staan.

Registratie

Bij de bankgift wordt eenvoudigweg een som geld of een effectenrekening overgeschreven van de rekening van de schenker, naar de rekening van de begiftigde. Men beschouwt dit als een ‘onrechtstreekse schenking’. Het voordeel van de bankgift is dat deze niet verplicht geregistreerd moet worden. U kunt er met andere woorden voor kiezen om de schenking niet te laten registreren en deze zonder betaling van schenkbelasting (vlak tarief van 3% in rechte lijn en tussen partners) laten geschieden.

De keerzijde van de medaille is dat de schenker in dat geval niet binnen de wettelijk bepaalde termijn van 3 jaar mag komen te overlijden. Indien dit toch het geval zou zijn, wordt de schenking aan de nalatenschap toegevoegd, en zal er bijgevolg erfbelasting op verschuldigd zijn door de erfgenamen. Het hoeft geen betoog dat deze erfbelasting in de meeste gevallen een pak hoger zal uitvallen.

Pacte adjoint

Het is van belang dat de datum van de bankgift bewezen kan worden. Daarnaast kan het zijn dat u enkele voorwaarden aan de schenking wenst te verbinden.

In dat opzicht kan het interessant zijn om vóór en na de overschrijving enkele onderhandse documenten op te maken. Als schenker kunt u eventuele voorwaarden vastleggen in een intentiebrief. Vervolgens dient de begunstigde een brief op te maken waarin deze aangeeft de vooropgestelde voorwaarden te aanvaarden (aanvaardingsbrief).

Na de overschrijving kunnen schenker en begiftigden dan nog de voorwaarden gekoppeld aan de schenking bevestigen middels het ondertekenen van de ‘pacte adjoint’ (bevestigingsbrief). Dit document geldt dan eveneens als bewijs van de schenking. De volgorde waarin dit alles gebeurt is van cruciaal belang!

ndien u hieromtrent verdere vragen zou hebben, kunt u ons uiteraard steeds contacteren. Dit kan zeer eenvoudig via ward@flamee.be .

Het Flamée & Partners Kenniscentrum