Heel wat vennootschappen hebben bij de verplichte aanpassing van hun statuten ter conformering aan het nieuwe vennootschapsrecht hun voormalig kapitaal ‘beschikbaar’ gesteld. Dit betekent dat de aandeelhouders te allen tijde kunnen beslissen om deze inbrengen aan hen uit te keren, zonder de tussenkomst van een notaris. Het effectief uitvoeren van die uitkering, echter, is helemaal niet zo simpel. Hieronder loodsen wij u door de voornaamste regels waaraan uw BV moet voldoen, zowel op vennootschapsrechtelijk als op fiscaal vlak.

Vennootschapsrecht vs. Fiscaliteit

In het vennootschapsrecht is het vroegere ‘kapitaal’ in de BV nu ‘inbreng’ geworden. Deze inbreng kan ‘onbeschikbaar’ zijn, wat betekent dat de inbreng zich gedraagt zoals het vroegere kapitaal en als vast bedrag ingeschreven is in de statuten. Deze inbreng kan echter ook ‘beschikbaar’ zijn, wat betekent dat deze niet langer statutair vast ligt en aldus verlaagd kan worden zonder tussenkomst van een notaris. Bij het invoeren van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen was het volledige vroegere kapitaal automatisch ‘onbeschikbare inbreng’ geworden. Bij de statutenwijziging was het echter mogelijk om die inbreng ‘beschikbaar’ te stellen en dus van regime te veranderen.

Fiscaal is het een stuk eenvoudiger. Of de inbreng ‘beschikbaar’ of ‘onbeschikbaar’ is maakt voor de fiscale wetgever niet uit. De inbrengen blijven voor de fiscaliteit de regels van het (vroegere) kapitaal volgen.

Liquiditeits- en solvabiliteitstest

Het vennootschapsrecht legt uw besloten vennootschap bij elke uitkering van middelen (veelal onder de vorm van een dividend) twee testen op. De solvabiliteitstest waakt erover dat het netto-actief van uw vennootschap niet negatief wordt. De liquiditeitstest waakt erover dat uw vennootschap op korte termijn (minstens 12 maanden) al haar schulden zal kunnen voldoen.

Deze beide testen moeten ook bij een uitkering van de inbreng slagen (en effectief uitgevoerd worden).

Pro rata-regel

Ook fiscaal kan u niet zomaar de beschikbare inbreng uitkeren. Inbreng uitkeren gebeurt immers zonder roerende voorheffing, terwijl een dividend van hetzelfde bedrag wél aan roerende voorheffing onderworpen zou worden. Om te vermijden dat elke vennootschap haar eerste winsten als verlaging van haar inbreng uitkeert – zonder roerende voorheffing – in plaats van een dividend, heeft de fiscale wetgever de zogenaamde ‘pro rata-regel’ ingevoerd.

Deze regel – zonder u te vervelen met een boel fiscaaltechnische uitleg – bepaalt dat de fiscus u bij het uitkeren van uw inbreng zal belasten alsof u een deel van uw inbreng uitkeerde en een deel van uw reserves (die wel aan roerende voorheffing onderworpen zijn).

Een simpel voorbeeld, ter verduidelijking. Indien een vennootschap €20.000 heeft ingebracht (bijvoorbeeld vroeger als kapitaal) en doorheen de jaren ook nog €20.000 reserves heeft opgebouwd, dan zal de fiscus bij het uitkeren van de volledige inbreng (€20.000) onder de pro rata-regel €10.000 vrijstellen van roerende voorheffing en €10.000 aan roerende voorheffing onderwerpen.

Zelfs al haalt u aldus enkel uw eigen inbreng uit uw vennootschap, dan nog is de kans groot dat u belastingen zal betalen. Als laatste geven wij hierbij wel mee dat de fiscus liquidatiereserves niet zal meetellen.

Ook bij beschikbare inbreng moet u dus een aantal stappen doorlopen alvorens u deze uit uw besloten vennootschap kan halen. Toch deed u er goed aan om de inbrengen beschikbaar te stellen, het spaart u immers bij een toekomstige uitkering een bezoek aan de notaris uit. Vergeet niet om ook bij beschikbare inbreng de regels te volgen.

Indien wij u kunnen bijstaan bij de uitkering of de pro rata-berekening, geeft u ons dan gerust een seintje. Wij helpen u graag verder.

Het Flamée en Partners team